Πόντιοι ονομάζονται οι ελληνόφωνοι και οι τουρκόφωνοι πληθυσμοί που κατάγονται από την περιοχή του Πόντου, δηλαδή τα Nότια παράλια του Εύξεινου Πόντου, στη σημερινή Bορειοανατολική Τουρκία όπως επίσης και από τις Nότιες χώρες της π. ΕΣΣΔ. Φυσικά στα παράλια του Ευξείνου Πόντου ζούσαν και άλλες ομάδες εκτός των Ποντίων που όμως δεν φέρουν τον χαρακτηρισμό Πόντιος. Στην ουσία Πόντιοι ονομάζονται συγκεκριμένοι πληθυσμοί που έχουνε την αίσθηση της κοινής καταγωγής.
Μέσα στα πλαίσια της ευρύτερης ποντιακής ταυτότητας υπάρχουν μεγάλες τοπικές διαφοροποιήσεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα άτομα συνήθως ταυτίζονταν περισσότερο με την πόλη ή την επαρχία καταγωγής τους (Σανταίοι, Τραπεζούντιοι, Αργυρουπολίτες) παρά με τον ευρύτερο Πόντο. Η σταδιακή διαμόρφωση μιας ενιαίας ποντιακής ταυτότητας άρχισε να συμβαίνει μετά την μετεγκατάσταση του πρώτου ρεύματος προσφύγων στην Ελλάδα μετά το 1922 και ακόμη η διαφοροποίηση συνεχίζεται να υφίσταται μεταξύ των ποντιακών κοινοτήτων.
Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι η γλωσσική ελληνική διάλεκτος που μιλούνε ονομάζεται από τους ίδιους ρωμαίικα και οι ίδιοι αυτοχαρακτηρίζονται ως Ρωμαίοι, χαρακτηρισμό που ακόμα φέρουν οι ομογενείς της π. Σοβιετικής Ένωσης που είτε μετανάστευσαν στην Ελλάδα είτε ακόμη διαμένουν στις πατρογονικές τους εστίες. Επίσης rumca (ρωμαίικα) ονομάζουν τη γλώσσα τους οι μουσουλμάνοι Πόντιοι απόγονοι των εξισλαμιζόμενων χριστιανικών ποντιακών πληθυσμών.
Από την αρχαιότητα έως και τους νεότερους χρόνους στη περιοχή του Πόντου υπήρχε η παρουσία των Ελλήνων. Στη πλειονότητά τους (οι Χριστιανοί Πόντιοι) μεταφέρθηκαν στην Ελλάδα όπως προέβλεπε η συνθήκη της Λωζάνης. Η μετακίνηση των Ποντίων έγινε με εξαιρετικά βίαιο τρόπο καθώς είχε ξεκινήσει ήδη από το 1919 η συστηματική εξόντωση των ποντιακών ελληνικών πληθυσμών από τους εθνικιστές Νεότουρκους. Οι διώξεις ήταν τόσο βίαιες και έντονες που σήμερα τις χαρακτηρίζουμε ως γενοκτονία.
Στη περιοχή της Αλεξανδρούπολης οι πρόσφυγες Πόντιοι μείνανε στα χωριά Νίψα, Δωρικό, Αετοχώρι, Πεύκα, Παλαγία, στη Νέα Χηλή και στη περιοχή της Καλλιθέας.
Το δεύτερο κύμα μετανάστευσης των Ποντίων έγινε από τις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης τη δεκαετία του ‘90. Οι Πόντιοι έχουν έναν ιδιαίτερο πολιτισμό, μια πλούσια και νόστιμη κουζίνα η οποία είναι επηρεασμένη από την ευρύτερη Ανατολή και τον Καύκασο, ενώ η μουσική τους είναι χαρακτηριστική.
